Fryderyk Wilhelm II "Gruby Łajdak" Hohenzollern (urodzony w "pałacu Książąt Pruskich" (Palais des Prinzen von Preußen) naprzeciwko Arsenału (Cekhauzu) w Berlinie, 25 września 1744 roku, zmarł w pałacu Marmurowym (Marmorpalais) w Poczdamie, 16 listopada 1797 roku) herb

Najstarszy syn Augusta Wilhelma Hohenzollerna, księcia pruskiego i Ludwiki Amalii Welf von Brunszwiku-Wolfenbüttel, córki Ferdynanda Albrechta II Welf von Brunszwiku-Lüneburga, księcia brunszwickiego na Wölfenbüttel.

Tytularny cesarz konstantynopolitański jako Fryderyk Wilhelm III, król Prus i książę Pomorza Zachodniego, Lauenburga jako Fryderyk Wilhelm II, książę-elektor brandenburski jako Fryderyk Wilhelm III oraz Śląśka Górnego i Dolnego jako Fryderyk Wilhelm II od 17 sierpnia 1786 roku do 16 listopada 1797 roku.

Tytulara: z łaski Bożej król Prus, margrabia Brandenburgii, Świętego Cesarstwa Rzymskiego arcykomorzy i książę-elektor, suweren i wielki książę Śląska, książę-suweren Oranii, Neuchâtel i Valegin, jak również hrabstwa kłodzkiego, książę Geldrii, Magdeburga, Kleve, Jülich, Bergu, Szczecina, Pomorza, Kaszub, Wendów, Meklemburgii i Krosna, burgrabia Norymbergi, poniżej i powyżej gór, książę Halberstadt, Minden, Kamienia, Wendów, Schwerinu, Ratzeburga, Wschodniej Fryzji i Mörs, hrabia Hohenzollern, Ruppinu, Marchii, Ravensberga, Hohenstein, Tecklenburga, Schwerin, Lingen, Bühren i Leerdam, pan Ravenstein, ziemi Rostock, Stargardu, Limburga, Lauenburga, Bytowa, Arlay oraz Bredy etc. etc.

Poślubił 14 lipca 1767 roku albo w pałacu Charlottenburg, albo w zamku Salzdalum (rozwiązane 18 kwietnia 1769 roku) Elżbietę Krystynę Ulrykę Welf von Braunschweig-Wolfenbüttel (urodzona w pałacu Bevernschen Schloße w Wolfenbüttel, 8 listopada 1746 roku, zmarła na zamku w Szczecinie [Friedrichsgnade], 18 lutego 1840 roku), córkę Karola I Welfa von Braunschweig-Wolfenbüttel, księcia brunszwickiego na Wölfenbüttel i Augusty Welf Hanowerskiej, Księżnej Królestwa Wielkiej Brytanii. Poślubił 14 lipca 1769 roku w Charlottenburg Fryderykę Reginar (Pépinnide-Caroling-Reginar) (urodzona na zamku w Prenzlau, 16 października 1751 roku, zmarła w pałacu Monbijou w Berlinie, 25 lutego 1805 roku), córkę Ludwika IX Reginar (Pépinnide-Caroling-Reginar), landgrafa Hesse-Darmstadt i Karoliny Henrietty Krytyny Wittelsbach von Zweibrücken-Birkenfeld, córki Chrystiana III Wittelsbacha, księcia-palatyna von Birkenfeld, Bischweiler und Rappoltstein, von Zweibrücken. 25 lub 26 maja 1787 roku zawarł morganatyczne małżeństwo z Julie Amalie Elisabeth von Voss [Voß] Gräfin von Ingenheim (urodzona w Buch pod Berlinem, 4 lipca 1766 roku, zmarła w Buch lub w Wiesbaden, 25 marca 1789 roku), córki Fryderyka Chrystiana von Voss (Voß) i Amalii Otylii von Vieregg. 11 kwietnia 1790 roku w kaplicy Schloss Charlottenburg zawarł ponownie morganatyczny zwiazek z (rozwód w czerwcu 1792 roku) Sophie Juliane Friederike von Dönhoff (urodzona w Klein Beynuhnen in Ostpreußen w Prusach Wschodnich (obecnie Uljanowskoje), 17 października 1768 roku, zmarła w Beerbaum (Oberbarnim), 28 stycznia 1838 roku), córkę Friedricha Wilhelma Grafa von Dönhoff i Sophie Charlotte von Langermann, córki Adolfa Friedricha von Langermanna.

Ze względno na liczne przygody miłosne, zyskał wśród darzących go sympatią poddanych żartobliwy przydomek Grubego Łajdaka (der Dicke Lüdejahn). Fryderyk Wilhelm II był wielkim miłośnikiem sztuki i niechętnie zajmował się sprawami polityki. Od 1758 roku, jako przypuszczalny następca tronu, tytułowany księciem Prus (Prinz von Preußen). Po bezdzietnej śmierci stryja w 1786 roku został królem pruskim oraz (pod imieniem Fryderyka Wilhelma III) elektorem brandenburskim.

Po objęciu rządów zrezygnował z osobistego sprawowania władzy, przekazując kierowanie państwem swoim faworytom. Rozwój Prus został jednak utrzymany, a terytorium państwa poszerzono o frankońskie terytoria Hohenzollernów z Bayreuth i Ansbach w 1791 roku po zrzeczeniu się ich przez margrabiego Karola Aleksandra) oraz w wyniku drugiego (1793) i trzeciego (1795) rozbioru Polski, kiedy to do Prus przyłączono Gdańsk, Toruń oraz znaczną część środkowej Polski (z Warszawą). Fryderyk Wilhelm II nawiązał współpracę z cesarzem Leopoldem II (cesarz rzymsko-niemiecki od 1790 roku), a 7 lutego 1792 roku zawarł sojusz z Austrią (skierowany przeciw rewolucji francuskiej). Fryderyk Wilhelm II zaangażował się też w wojnę z Francją, prowadzoną przez I koalicję, ale w 1795 roku wycofał się i zawarł z Francją separatystyczny pokój w Bazylei.

W Prusach Fryderyk Wilhelm II zniósł monopol państwa w zakresie handlu kawą i tytoniem, podwyższył opłaty akcyzowe za piwo, mąkę i cukier. Pod wpływem niechętnych ideom oświecenia ministrów, Fryderyk Wilhelm II wydal w 1788 roku edykt religijny (Religionsedikt, nazywany też od nazwiska ministra Johanna von Wóllinera - "edyktem Wollinera") wprowadzający ograniczenia w zakresie nauczania religii i narzucający duchowieństwu obowiązek przynależności do kościoła ewangelickiego.

Edykt, mimo iż wprowadzony w życie (potępiono Immanuela Kanta oraz objęto cenzurą kilka ważnych czasopism), okazał się nieskuteczny. W 1794 roku ogłoszony został liberalny kodeks prawny Landrecht pruski.

Fryderyk Wilhelm II odznaczał się dużą inteligencją, byt zapalonym miłośnikiem sztuki, a okres jego panowania charakteryzował się rozkwitem działalności kulturalnej (głównie środowisko berlińskie). Mecenatem artystycznym objęto wówczas malarstwo, architekturę, teatr i muzykę (Wolfgang Amadeus Mozart i Ludwik van Beethoven składali osobiste wizyty królowi, dedykując mu swoje utwory kameralne), Fryderyk Wilhelm II grał na wiolonczeli.

Wziął udział w II i III rozbiorze Polski. Przystąpił do tłumienia insurekcji kościuszkowskiej u boku Rosji. Osobiście dowodził w bitwie pod Szczekocinami w 1794 rku, gdzie pobił korpus Kościuszki. Wspólnie z Austrią wystąpił przeciw rewolucji we Francji, ale w 1795 roku w obawie pominięcia Prus przez Austrię i Rosję w zamierzonym III rozbiorze Polski, zawarł z Francją odrębny pokój w Bazylei. Wielkie wpływy na jego dworze posiadał Johann Christoph von Wöllner.

Fryderyk Wilhelm II miał związek pozamałżeński: ze związku Dederyką Wilhelmine Fryderyką Bernardyną "Piękna Wilhelmina" Enke (Encke) Gräfina von Lichtenau (urodzona w Poczdam, 29 grudnia 1753 roku, zmarła w Berlinie, 9 czerwca 1820 roku), córka Johann Elias Enke i Maria Suzanne Enke; 28 kwietnia 1796 roku kreowaną hrabiną von Lichtenau (dyplom nobilitacyjny nosi datę dwa lata wcześniejszą); żona od 1782 roku Johann Friedrich Rietz (urodzony około 1723 roku, zmarła około 1783 roku), szambelana i tajnego radcy dworu; żona od 3 maja 1802 roku Franz Ignaz Holbein von Holbeinsberg (urodzony w Zistersdorf, Gänserndorf District, Austria, 27 sierpnia 1779 roku, zmarł 5 września 1855 roku), śpiewaka pod pseudonimem Fontano, potomstwo Graf/Gräfina von der Marck:

córka (urodzona i zmarła 30 sierpnia 1770 roku),

Ulrika Sophie Wilhelmine van Berckholz (urodzona w marcu i zmarła 5 września 1774 roku),

Christiane Sophie Frederica von Lützenberg (urodzona 25 sierpnia i zmarła 31 sierpnia 1777 roku),

Fryderyk Wilhelm Maurycy Aleksander Graf von der Mark (urodzony 4 stycznia 1779 roku, zmarł 1 sierpnia 1787 roku), Graf Marchii (von der Mark/Marck), zmarł bezpotomnie,

Marianne Diderica Friederike Wilhelmine Gräfina von der Marck (Marck) (urodzona 20 lutego 1780 roku, zmarła 11 czerwca 1814 roku), żona: Fryderyk Karol August Aleksander, erbgraf zu Stolberg-Stolberg (urodzony 12 listopada 1769 roku, zmarł 23 grudnia 1805 roku); żona: barona Kasper von Miaskowski z Miaskowa herbu Leliwa (urodzony około 1740 roku, zmarł w 1820 roku); żona: Etienne de Thiery (urodzony w 1745 roku, zmarł w 1843 roku).


Żródła:

"Fryderyk Wilhelm II" - Encyklopedia Brittanika


"Poczet Książąt i Królów Prus, w porządku chronologicznym", 2012-07-17, autor: PK.


King Frederick William II of Prussia w "Geni" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


"KRÓLOWIE PRUSCY"- autor: Przemysław Jaworski - 2018

09-06-2022

13-04-2021

14-03-2021

29-12-2019